Zeilen Monnickendam

Algemeen:

Monnickendam ligt aan de Gouwzee, vlak boven Amsterdam en is een kleine stad (rond de 10.000 inwoners), met een mooie historische binnenstad die door de tijd heen goed bewaard is gebleven. Wanneer u Monnickendam binnenrijdt torent de Sint Nicolaaskerk zich boven het stadspanorama uit. Deze beroemde kerk uit de vijftiende eeuw is dominant in de oude binnenstad aanwezig.

Monnickendam heeft een beschermd stadsgezicht met veel historische huizen uit de zeventiende en achttiende eeuw. In het midden van de stad vindt u de speeltoren met het oudste nog bespeelbare carillon in Nederland. Tijdens weekmarkt wordt het carillon bespeeld door de stadsbeiaardier.

Aan de binnenhaven staat de “Waegh', waar vroeger kaas werd gekeurd en gewogen. Later werden er ook vrouwen gewogen die van hekserij werden beschuldigd, om te controleren of ze zwaar genoeg waren om geen heks te zijn. Monnickendam is sinds het verre verleden al bekend om zijn visrokerijen. Nog steeds wordt er in de haven vis gerookt die u ongetwijfeld zult ruiken als u door de haven loopt. Daarnaast heeft u natuurlijk de mogelijkheid om uitgebreid te proeven!

Ook de jacht- en bootliefhebbers kunnen hun hart ophalen in Monnickendam. Ze kunnen aanmeren in één van de vier jachthavens die Monnickendam rijk is of een tochtje maken op de Gouwzee of het Markermeer. Langs de kade aan 't Prooyen in Monnickendam liggen vele klippers en tjalken die een bezoekje/bezichtiging waard zijn. U kunt met een groep een klipper of tjalk huren en onder leiding van een ervaren schipper al zeilend het Markermeer verkennen.

De stad Monnickendam is ontstaan aan de rand van het veengebied aan het Almere. Bij de monding van een veenrivier in zee ontstond een centrum voor transport en handel, later aangevuld met bestuursfuncties en een kerkelijk centrum. In de twaalfde eeuw werden dijken aangelegd omdat het Almere sterk werd vergroot. Tot in de dertiende eeuw stond het gebied onder invloed van het Friese Norbertijner klooster Mariëngaarde. Monniken uit dit klooster bezorgden Monnickendam waarschijnlijk zijn naam. In 1355 ontving Monnickendam van hertog Willem van Beieren stadsrechten. Er werd een kerk gebouwd op de driesprong Kerkstraat, Noordeinde en Middendam. Vandaag de dag is daar alleen de Speeltoren van over, die nu de functie van een museum heeft. Handel en nijverheid ontwikkelden zich voorspoedig tot in de vijftiende eeuw. Nu nog herinneren gebouwen en straatnamen aan de bedrijvigheid van die tijd. Zoals het gebouw de Waegh ons aan de levendige handel herinnert zo herinneren de straten Lijnbaan en 't Spil ons aan een bepaalde bedrijfsuitoefening. De huidige scheepswerven en rokerijen zijn sinds deze periode blijven bestaan in Monnickendam.

Door de voortdurende stroming van het water vanuit de voormalige Zuiderzee naar de rivier de Purmer Ee konden grote zeeschepen Monnickendam binnenvaren. Hierdoor onderhield Monnickendam een bloeiende handel met de Oostzeelanden. Ook van deze periode zijn kenmerken terug te vinden in Monnickendam. Na het afsluiten van de Purmer Ee met de Nieuwendam kwam Monnickendam in verval. Wel kwam er, via een nieuw gegraven trekvaart, handel met Amsterdam op gang. In Waterland kwam toen onder andere een uitgesproken stadsgerichte veeteelt op gang. Tot 1940 werden er delen van de stad gerenoveerd en kwam er meer nieuwbouw in de oude binnenstad. Na 1959 werd de stad naar het zuiden uitgebreid.

Rondom Monnickendam stonden meerdere wallen en poorten. Deze zijn in de middeleeuwen aangelegd om aanvallen van tegenstanders te weren. Dat de aanleg van zo'n wal noodzakelijk was, blijkt nu uit de enorme oorlogszucht die de middeleeuwers kenden. Monnickendam is onder andere door de Friezen, veldheer van Jacoba van Beieren en Harderwijkers aangevallen. Tijdens de bezetting van Veldheer van Jacoba van Beieren is er zo'n bloedbad aangericht, dat de ‘Kermergracht' in Monnickendam nog steeds verwijst naar het gekerm van de bevolking tijdens die bloedbaden. (bron: Historisch Monnickendam van W. Lamm).

Als u door het oude gedeelte van Monnickendam wandelt, zult u merken dat veel huizen een gevelsteen hebben met een afbeelding en/of tekst. De afbeelding op een gevelsteen is van oorsprong een vorm van reclame. De vereniging Oud-Monnickendam kan u hier meer over vertellen

Toeristische informatie:

Naast de eerder genoemde Grote- of Sint Nicolaaskerk staan er in Monnickendam een groot aantal monumenten. Eén van deze monumenten is de Speeltoren aan het Noordeinde in Monnickendam met een beroemde beiaard. In de Speeltoren is een museum gevestigd.

Het Hemmeland is een recreatiegebied dat op buitendijks land bij Monnickendam is ontwikkeld. Er is een jachthaven, een minicamping, bosgebied en aan de rand vindt u verschillende strandjes waarop u heerlijk kunt zonnebaden of actief in de weer kan gaan met surfplanken en zeilboten, die u daar ter plekke kunt huren. Voor lekker drankje en hapje kunt u terecht bij het Mirrorpaviljoen aan de zuidzijde van het schiereiland. Voor wandelaars en fietsers zijn er vele paadjes, waar u verassende doorkijkjes aantreft.

Havens:

Winkels

Winkelcentrum t' Spil bevat onder meer een Deen supermarkt, een bakker, groenteman en een drankenzaak, vanaf de jachthavens is dit nog wel een stukje lopen. In het centrum van Monnickendam bevinden zich meerdere winkels. Vanaf 27 april zijn de toeristische winkels in de binnenstad ook op zondag geopend. Elke zaterdag wordt er een gezellige weekmarkt gehouden.

Horeca

Monnickendam heeft gezellige cafés en sfeervolle restaurants en eetcafés in allerlei prijscategorieën.